Wednesday, 28 October 2009

Panasonic

Views

Энэ долоо хоногт Panasonic компанийн Global Recruiter менежер нь хаа байсан Осака хотоос нисч ирж campus дээр компанийнхаа танилцуулга хийж, дадлага хийх, ажилд орох хүсэлт гаргасан оюутнуудын материалаас сонголт хийж байгаад групп ярилцлага хийгээд оройны онгоцоор буцав. Зуны амралтаар дадлага хийх санаа өвөрлөн хүсэлт явуулсан байсан нь ярилцлага хийх хүмүүсийн тоонд багтан анх удаа Япон компанийн ярилцлаганд орж үзэв. Энэхүү on campus recruitment нь энэ хичээлийн жилийн анхных бөгөөд маргаашнаас эхлэн Barclays Capital, UBS Securities гээд олон компаниудын хүний нөөцийн менежерүүд оюутнуудтай уулзахаар ирж буй. Япон хэлтэй бөгөөд японд ажиллахыг хүсч буй хүмүүст нилээд аятайхан боломж юм уул нь. Хамгийн сонирхолтой нь Frontier securities хэмээх Япон эзэнтэй Монголд хөрөнгө оруулалтын банк, төслийн санхүүжилтийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж буй компанийн гүйцэтгэх захирал өөрөө ирж head hunting хийх болсон тухай мэдээлэл байлаа. 2 сарын өмнө МВА-ийн төгсөх ангийн Мексик ба Америк хоёр оюутан Монголд очиж энэхүү компани дээр дадлага хийсэн юм билээ. Өнөөдөр сургуулийнхаа Finance Club дээрээ нэгийг нь урьж Монгол хир байсан, ямар ажил хийсэн, ямар нөхцлөөр ажилласан тухай асууж ярилцав. Их сонирхолтой, бид нар өөрсдөө анзаардаггүй юмнуудыг хэлж байна билээ. Тэр талаар дараа тусад нь заваараа бичье.

Хичээлтэй байсан болохоор заваараа гүйгээд очтол Panasonic-ийн group interview аль хэдийн эхэлсэн байлаа. Сүмимасэн гэсээр ороод суув. Надаас гадна МВА-гийн 3 оюутан ярилцлаганд дуудагдсан байв. Цагаан цамц, хар “гонжоом”, тод өнгийн зангиа зүүж, үсээ гялалзтал нь гельдэн мөлчийтөл нь самнаж, гараа өвдөг дээрээ тавин номхон сууж байгаа тэднийгээ хараад so serious гэж гайхав. Эхнээсээ өөрийгөө танилцуулаад явж байгаа бололтой. Дундуур нь Япон менежер асуулт асуунгуут уралдаж гар өргөөд тав тув хийтэл хариулах нь нэг бодлын сүрдмээр, нөгөө бодлын инээд хүрээд болдоггүй. Учир нь яг “Man in Black” киноны эхний анги дээр Will Smith нөгөө газар ажилд орох гээд шалгаруулалтанд очиход цуг шалгуулахаар ирсэн гялалзсан залуус санагдаад. Хэдийгээр хариуцлагатай ярилцлага байсан ч гэсэн угаасаа дүр үзүүлээд, хэт их хичээгээд байгаа нь илт мэдрэгдэж байв. Би ч өөрийнхөөрөө байя гээд жаахан чөлөөтэй ярьсан боловч дотроо бас жаахан эмээж байв. Гэтэл харин мань менежер эр бүр чөлөөтэйгээр бидэнтэй хууч хөөрч эхлэв ээ.

Panasonic компани нь 1918 онд буюу дэлхийн 1-р дайны дараа Японы Осака хотноо Коносүкэ Мацушитагийн нөр их хөдөлмөрөөр үүсчээ. Саяханыг хүртэл Panasonic-ийн толгой компанийн нэр нь Мацүшита байсан бөгөөд 2008 оны 10-р сарын 1-с албан ёсоор Панасоник корпораци хэмээн нэрлэгдэх болсон байна. Учир нь Мацушита группын дотор Panasonic, National, бусад 3 өөр брэнд нэр бүхий бүтээгдэхүүн байдаг байсан агаад одоо бүгдийг нь Panasonic гэсэн малгай дор нэгтгэн 2018 он буюу 100 жилийнхээ ойгоор дэлхийн номер 1 электроникийн компани болохоор зорьж байгаа юм байна. Гадаад зах зээлээс гол борлуулалтын орлогоо олох стратеги барьж байгаад агаад тэр дундаа Ази, номхон далайн бүс гол зорилтот зах зээл нь байх аж. Учир нь Америк, Европын зах зээлийг Сони, Канон аль хэдийн эзэлсэн гэж байна лээ. Африк тив рүү чиглэх төлөвлөгөө байгаа гэхдээ тэр нь одоогоор маш нууц хэмээх тодотголтой төслийн хүрээнд байгаа гэж байлаа. Санхүүгийн хямралд өртсөн боловч алдагдал хүлээгээгүй тухай ярьж байх аж. Гэтэл ирэх долоо хоногт хэвлэгдэх Сони корпорацийн тайланг ихэнх шинжээчид алдагдалтай гарна гэж таамаглаж байгаа. Өмнөх улирлын тайлан нь бас алдагдалтай гарсан. Гэхдээ иймэрхүү компаниуд жилийн ашгийн голлох хувиа Зул сарын баярын урамшуулалт худалдаанаас хийдэг хандлагатай юм билээ. Өнөөдрийн байдлаар Панасоник корпораци нийт 300,000 орчим ажилчинтай, бараг 260 тэрбум иэнийн хөрөнгөтэй үндэстэн дамнасан корпораци болсон байна.

Япон менежерийн хэлж буйгаар Японы үндэстэн дамнасан том корпорациудын гол проблем нь хүний нөөц болоод байгаа аж. Тухайн шинэ зах зээл дээр шинэ салбар нээгээд ажиллах үед Япон хүмүүс очиж бүх гол албан тушаал дээр нь ажилладаг бөгөөд чадалтай, боловсролтой орон нутгийн залууст албан тушаал ахих, өсч дэвжих боломж олгодоггүй аж. Үүнээс болоод гадаад дахь салбарын гол менежерүүд нь 2-3 жилийн дараа ажлаа хаян гарч явах болсон аж. Үүнийг мань эр тайлбарлахдаа барууны компаниуд тухайн орон нутгийн онцлогт тааруулж ажиллаж чаддаг бол Японы компаниуд өөрийн системээ шууд тухайн газарт хүчээр нэвтрүүлэх гээд байдаг юм гэж дүгнэж байв. Япончууд өөрсдөө өөрсдийгөө өөрчилж чадахгүй. Та нар шиг олон улсын оюутнууд манайд орж ирж байж өөрчилнө энэ тэр гэж хөөргөж байв. Саяхан мань эр Sony, Toshiba, Toyota-гийн хүний нөөцийн менежерүүдтэй жаахан ууж суунгаа иймэрхүү зовлон жаргалаа ярилцсан гээд инээж байлаа. Монголд нээгдсэн Panasonic-ийн дэлгүүрийн талаар асуухад бараг ямар ч мэдээлэлгүй байв. Үүндээ нилээд тухгүй байгаа бололтой байн байн уучлалт эрэн, маргааш ажил дээрээ очоод Монголын талаар заавал судална гэж байв. Орон нутгийн зах зээл маш сонирхолтой байх юм. Жишээ нь Хятадууд угаалгын машиныг ногоогоо угаахдаа ашигладаг гэнэ. Тэрэнд нь тааруулсан загвар дээр Panasonic ажиллаж байгаа юм байна. Монголд зориулаад айраг бүлдэг машин хийвэл гэсэн чинь айн гээд л инээгээд байна билээ. Мөн зөөврийн буюу батарейгаар ажилладаг печь хийж гаргавал амжилтанд хүрэх болов уу гэж хааяа бодогддог юм. Хөдөө, гадаа зугаалахад амар байх байх.

Ер нь бол Японы компанийн соёл, заншил их хатуу, нэг хэвийн, баригдмал юм шиг санагдсан. Жишээ нь, ажлын цаг дууссан ч гэсэн дарга нь ажлын өрөөнөөсөө гараагүй бол бүх ажилчид гэртээ харина гэж байхгүй бөгөөд хүлээгээд л сууж байна. Гэхдээ үүнийг нь цаасан дээр дүрэмлэсэн юм байхгүй ч цэвэр этикийн асуудал болчихсон. Ангийнхаа Япон оюутнуудаас гэр бүлтэй хүн гараад явж болно биз дээ хийх ажлаа хийчихсэн, ажлын цаг дууссан байхад гэхэд “болно, гэхдээ чи бусдад оноо алдана, албан тушаал ахих боломжоо салхинд хийсгэнэ” гэж байгаа юм. Манай ангийн Япон оюутнууд 32-41 насных байх агаад Fuji Xerox, Mizuho банкинд доод тал нь 10 ажил ажиллаж буй хүмүүс юм. Энд улсад корпорацийн хүний нөөцийн бодлого нь Seniority систем буюу нас, албан тушаалын зиндаа дээр хэт их суурилсан. Ялангуяа эмэгтэйчүүдийн хувьд карьер хийнэ гэсэн ойлголт бараг байхгүй юм уу гэж хараад байгаа. Panasonic-ийн менежер хэлэхдээ дөнгөж бакалавраа хамгаалаад сургууль төгсөөд ажилд орж байгаа хүмүүс хамгийн бага цалин буюу сард 2,000 орчин ам.доллар авах агаад харин МВА хийсэн оюутнуудын хувьд дунд шатны менежерийн түвшингээс эхэлдэг гэж байв. Жинхэнэ менежерийн түвшинд очихийн тулд дор хаяж 30 нилээд гарч, 40 шүргэж байх ёстой агаад энэ үед сарын 10,000 орчим ам.долларын цалин авдаг гэнэ. За тэгээд газрын захирал, гүйцэтгэх захирал болно гэвэл 50, 60 наслахаас наашгүй юм байх. Энэ бол Япон компанийн соёл, үүнийг та нар сайн ойлгоорой хэмээн хичээнгүйлэн захих бөлгөө. Энэ насанд Монгол хүн тэтгэвэрт гарч байхад Япон хүний ажлын ид оргил үе нь байх юм. Япон улсын энэхүү хүний нөөц, уламжлалт корпорацийн соёлыг нь Ниссан корпорацийн гүйцэтгэх захирал ноён Carlos Ghosn хэмээх Ливан гаралтай эр эвдэн, үүгээрээ их нэртэй юм. Гэхдээ Япончуудын зүгээс асар их дарамт, шахалт амссан ч бараг дампуурах гэж байсан Ниссан корпорацийн тэр чигээр нь өөрчлөн барууны удирдлагын соёлыг нэвтрүүлснээрээ одоо ч түүний тухай зөв, бурууг нь шүүмжлэн ярилцах бөлгөө. Олон хүмүүс /мэдээж гадаадууд/ энэ эрхмийг Япон улсын хамгийн алдартай СЕО гэж ярих юм билээ.

Гадаад ажилчдаар цус сэлбэхгүй бол Panasonic 3-5 жилийн дараа маш хүнд байдалд орно гэж мань менежер эр таамаглалаа хэлж байх агаад сайн, чадвартай, Япон компанийн соёлыг өөрчлөх гадаад ажилчид асар их хэрэгтэй байна гээд байн байн хэлэхийг нь хараад цус гуйж байгаа вампир шиг санагдсаныг нуух юун. Чухам та нартай л цуг Viera-гийн дараагийн шинэ загварыг гаргамаар байна хэмээсээр биднийг сургуулийн VIP танхимаас үдсэн бөлгөө.

4 comments:

A. Mend-Orshikh said...

Үнэхээр сонирхолтой мэдээлэл байна. Арвин туршлагаасаа хуваалцаж байгаад баярлалаа. Олон сонирхолтой мэдээлэл олж авлаа. Бизнесийн этик сайтай байна гэдэг нээрээ л Ази соёлын ноён нуруу юм даа. Дахин баярлалаа.

smbr said...

Сонирхолтой мэдээлэл байна. Амжилт хүсье.

Anonymous said...

Өөрийн туршлагаасаа харамгүй хуваалцаж байгаад баярлалаа.
Өшөө олон сонин сайхан зүйл нийтлээрэй. Амжилт хүсье!
Т.

Unknown said...

Hi V,

Hope all is well. I saw the blog below and i will like us to discuss.

We are interested in starting a micro finance in Ghana and will love to tap your experience.

Regards, Daniel Klu (niisowahklu2000@yahoo.com)


(It is nice to read through your blog. I am from Mongolia and XacBank. We are a micro finance institution who works very well on this area. Recently we organized Micro Finance Institution's conference in Mongolia. We have written an article about Micro Finance in Mongolia. I thought you might like to read it. It is both Mongolian and English.
http://vganzorig.blogspot.com/)